40 jaar na 4us is de Nederlandstalige pop groter dan ooit

Maatschappelijk engagement leidt tot revival van nederpop

Veertig jaar na hét hoogtepunt van de nederpop uit de jaren tachtig, 4us van Doe Maar, floreert dankzij een ander virus de Nederlandstalige pop als nooit tevoren. Onder andere de Top 40, de Top 2000, de aanwezigheid op festivals en Spotify-streams geven blijk van een heuse nederpopgolf die vergelijkbaar is met veertig jaar geleden. Opvallend is dat ook de inhoud gelijkenissen vertoont. Net als toen is ook nu de muziek maatschappelijk geëngageerd.

Lees verder:

Het staat in ons collectieve geheugen gegrift: Doe Maar zingt over de bom, Klein Orkest schrijft Over De Muur voor een demonstratie, Frank Boeijen Groep bezingt discriminatie (Zwart Wit), Het Goede Doel maakt met België een politiek lied en Normaal brengt met hun boerenliederen de regio naar de hitlijsten. De nederpophausse van veertig jaar geleden was weliswaar van korte duur, maar we zijn de maatschappelijke popliedjes van toen niet vergeten. Sterker nog: in de afgelopen Top 2000 was 1982 het jaar met de meeste Nederlandstalige noteringen.

Tenminste… als je 2021 niet meetelt. Want veertig jaar later zitten we weer in een nederwave. Naast de Top 2000 toont ook de Top 40 dat aan (2022 was het meest succesvolle jaar in vijftien jaar voor Nederlandstalige liedjes) – net als streamingcijfers, festivalline-ups en de Album/Song van het Jaar-verkiezing. Opvallend is dat net als veertig jaar geleden, de liedjes veel maatschappelijk engagement vertonen. Ook nu zijn de liedjes politiek, wordt er gezongen over de bom en de regio, is discriminatie onderwerp van liedjes en worden demonstraties aangegrepen om muzikale statements te maken.

Dat de muziek minstens zo geëngageerd klinkt als veertig jaar geleden, ligt ook voor de hand nu “de wereld in de fik staat” om met de woorden van Froukje te spreken. Muziek fungeert dus als doorgeefluik van de problemen die spelen in de wereld. Want lockdowns, klimaatproblematiek, discriminatie, #metoo, oorlog… er is voldoende om over te mopperen. En wat politici of journalisten vaak niet lukt, door gebrek aan vertrouwen of vanwege het feit dat velen nieuws mijden, bereiken artiesten wel. Ga maar na: jongeren kijken volgen amper nieuws via traditionele media, maar hebben massaal oortjes in met muziek. Het feit dat het publiek de muziek omarmd, net als in de jaren tachtig, geeft een interessant tijdsbeeld: dit is een periode waarin het volk zich écht zorgen maakt. Om dat zo begrijpelijk mogelijk te vertellen, lijkt het dan ook helemaal niet raar dat er weer volop wordt gebruik wordt gemaakt van de moerstaal. En dat het soms heel cynisch wordt, zorgt – net als veertig jaar terug – voor de nodige luchtigheid.