Olympische Spelen

Muziek tijdens de Olympische Spelen gaat even ver terug als de Spelen zelf… in 1896 was er al een hymne, die vandaag de dag nog steeds wordt gebruikt.

In 1932 gingen de Olympische Spelen naar Los Angeles en de eigenwijze Amerikanen wilden natuurlijk een eigen anthem. Er werd een contest uitgeschreven met allemaal onafhankelijke juryleden (lees: allemaal Amerikanen) en er won een… Amerikaan: Bradley Keeler. Vlak voor deze editie van de Spelen kwamen de hoge heren van het IOC bijeen en in een vergadering stelden zij vast dat deze tune voor altijd de nieuwe hymne zou gaan worden. In dezelfde vergadering werd echter ook vastgesteld dat er in 1936 weer een nieuwe hymne mocht worden gemaakt.

De Spelen van 1936 in Berlijn, en dus ook de nieuwe hymne, werd tamelijk politiek beladen dankzij de opmars van het nationaalsocialisme onder leiding van Adolf Hitler. Dat zorgde ervoor dat na de oorlog, in 1948, de Duitse hymne weer werd afgeschaft toen de Olympische Spelen naar Londen gingen. Niet veel later werd besloten om het origineel uit 1896 maar weer in ere te herstellen. Ik gok dat tegenwoordig niemand zijn vingers er nog aan durft te branden…

Chariots of Fire

Een belangrijke omslag in muziek voor de Olympics kwam in 1981 met het uitkomen van de film Chariots of Fire. Onder de prachtige klanken van Vangelis werd in deze film een Engels atletiekteam tijdens de voorbereiding op de Spelen van 1924 gevolgd. Bij Olympische comités en in de media werd hiermee iets aangewakkerd: we kunnen meer doen met muziek dan enkel die officiële tune laten horen. In 1984 kwamen de Spelen weer naar de VS en werd de wereldberoemde componist John Williams (o.a. Star Wars, Indiana Jones, Superman) ingehuurd. Hij maakte een tune voor de Spelen van 1984, die zou bestaan naast de originele hymne. John Williams zou nog meer theme songs meer maken in de latere edities.

Popmuziek

Het zette de deur open naar popmuziek. Bij de Olympische Winterspelen in 1988 in Seoul (Winterspelen vonden tot en met 1992 plaats in hetzelfde jaar als de Zomerspelen) werd Hand in Hand van Koreana gebruikt. Heerlijk bombastisch, passend bij topsport, straalt verbondenheid uit… lekker anthem!

Een half jaar later, bij de Zomerspelen, deed Whitney Houston er met One Moment in Time nog een schepje bovenop. Het nummer bestormde alle hitlijsten, werd zelfs later genomineerd voor een Grammy en staat nog steeds in onze zo dierbare Top 2000. Was weliswaar geen officiële tune van de Spelen, maar geplugd door NBC die het nummer gebruikte in de montages.

Freddie Mercury

Nog epischer werd het bij de Zomerspelen daarop, in 1992 in Barcelona. Het themanummer heette Barcelona en was een duet van operazangeres Montserrat Caballé en Freddie Mercury. Vandaag de dag kent vrijwel iedereen het nummer. Opvallend was dat het nummer in 1988 werd ontwikkeld omdat er toen een contest was. Dit nummer won en zo kon het vier jaar rijpen tot de Spelen. Maar goed ook, want Mercury overleed in de tussentijd… Ongetwijfeld werd het mede daardoor zo’n hit.

Het is eigenlijk het enige nummer dat in de buurt komt van sportklassiekers zoals We Are the Champions, Chariots of Fire en Seven Nation Army.

Bij de Olympische Spelen is het intussen een ratjetoe aan themanummers. Er is een anthem voor de fakkeltocht, een voor BBC, een voor de NBC, eentje voor NOS, een voor het Holland Heineken House en ongetwijfeld vergeet ik dan nog tientallen officiële themaliedjes. Daardoor zijn er per evenement meerdere themanummers en misschien is dat ook helemaal niet zo gek. 

Olympische Spelen van 2012

Exemplarisch voorbeeld waren de Spelen van 2012. Dat jaar werd er één officieel themanummer aangekondigd: Survival van Muse, een nummer dat veel kritiek opleverde. Van tevoren was het gerucht dat Coldplay het officiële nummer zou verzorgen, maar zij verzorgden het slotstuk van het ‘Olympische festival’, tijdens de sluitingceremonie van de Paralympische Spelen. Tijdens de openingsceremonie van de reguliere Spelen waren het nummers van Duran Duran, Stereophonics, Snow Patrol en Paolo Nutini die de vier landen van het Verenigd Koninkrijk representeerden, maar de officiële opening kwam van Arctic Monkeys en The Beatles. Elbow maakte met First Steps het officiële BBC-nummer. Het NOS-themanummer was Sky On Fire van de Handsome Poets, een nummer dat in Nederland zó lekker aansloeg dat het op één kwam in de Top 40. Onze Olympiërs deden zelfs na afloop nog een heuse playback-act onder de klanken van Carly Rae Jepsens Call Me Maybe. De video ging viral op sociale media. Geen wonder dat niemand achteraf meer wist wat nou het themanummer was…

Legendary Lane van sponsoring

In 2016 was dit het officiële themanummer. Ongetwijfeld heb je er nog nooit van gehoord. De kans is groter dat je Rise van Katy Perry wel hebt gehoord, het officiële NBC-nummer van dat jaar. De kans is nóg groter dat je Shadow Wind van Dotan nog kent, het nummer dat NOS bombardeerde tot hun track. Maar het meest bekend in Nederland werd Legendary Lane, het officiële huldigingsnummer van het Holland Heineken House. In 2014 had Dinand Woesthoff daar een versie van gemaakt; in 2016 werd er een speciale Braziliaanse versie van gemaakt. En zo zien we dat de rol van de media extreem belangrijk is in het opslaan van een Olympisch lied in ons collectieve geheugen. Of dat is omdat NOS een nummer claimt, omdat sporters het online viral laten gaan, door sponsoring of het simpelweg wordt gebruikt op een moment dat veel wordt uitgezonden, maakt dan niet eens uit. 

Die gekke spelen van 2021

Helaas werd 2021 geen iconisch jaar voor wat betreft muziekkeuze. Een redelijk veilige maar toch mooie keuze werd gemaakt door de NOS, die iedere avond een muzikant ‘Big In Japan’ liet vertolken. Remember This van de Jonas Brothers was de track die NBC koos. In Tokyo zelf werd de voorkeur gegeven aan lokale muzikanten, die door ons westerlingen weer niet werden begrepen.